Ο ασκητισμός και η διανοητικοποίηση είναι δύο στάσεις που υιοθετεί το Εγώ απέναντι στην αύξηση των ενορμήσεων κατά την εφηβεία. Με την αύξηση της ενορμητικής ενέργειας, ο έφηβος γίνεται περισσότερο ένα πλάσμα των ενορμήσεων, αλλά επειδή υπάρχει μια σύγκρουση ανάμεσα στο Προεγώ και το Εγώ, γίνεται επίσης και πιο ηθικός και ασκητικός.

Ταυτόχρονα γίνεται και πιο ευφυής και εντείνονται τα πνευματικά του ενδιαφέροντα.

Ασκητισμός

Ο έφηβος, για να αποκρούσει τις ενορμήσεις του μπορεί να καταφύγει στον ασκητισμό. Η έφηβοι αυτοί φοβούνται την ποσότητα των ενορμήσεών τους και όχι την ποιότητά τους. Επειδή δυσπιστούν σε οποιαδήποτε μορφή απόλαυσης, αντιμετωπίζουν τις ενορμήσεις τους με αυστηρές απαγορεύσεις. Αυτό μπορεί να επεκταθεί ακόμα και στις πιο απλές φυσικές τους ανάγκες. Υπάρχουν έφηβοι που αποκρούουν κάθε σεξουαλική παρόρμηση, που αρνούνται οποιαδήποτε διασκέδαση, αρνούνται το θέατρο, τη μουσική, το χορό και κάθε συγχρονισμό με τους συνομηλίκους τους, ακόμα και τα όμορφα ρούχα τα οποία συσχετίζουν με τη σεξουαλικότητα. Συχνά, αυτή η εγκατάλειψη επεκτείνεται και σε αναγκαία πράγματα με αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση της τροφής και του ύπνου, τη συγκράτηση του γέλιου κ.λ.π.

Διανοητικοποίηση

Η διανοητικοποίηση είναι επίσης μια προσπάθεια του Εγώ να ξεπεράσει τις αυξημένες ενορμήσεις που εμφανίζονται στην εφηβική ηλικία.

Τα νεαρά άτομα δείχνουν μια ξαφνική διανοητική εξέλιξη και συχνά μια ακόρεστη επιθυμία να σκέφτονται αφηρημένα θέματα. Πολλές από τις νεανικές φιλίες στηρίζονται στην επιθυμία για κοινούς στοχασμούς και συζητήσεις πάνω σε τέτοια θέματα. Οι έφηβοι συζητούν για φιλοσοφικά ή πολιτικά προβλήματα, για θεωρίες όπως η επανάσταση και η εξουσία, για την οικογενειακή ζωή, για τον ελεύθερο έρωτα κ.λ.π.

Όμως αυτή η διανοητική επίδοση του εφήβου δεν αντανακλάται στην πραγματική του συμπεριφορά. Η ικανότητά του να εμβαθύνει και να κατανοεί τις διανοητικές διαδικασίες των άλλων δεν τον εμποδίζει να δείχνει μια εξοργιστική έλλειψη περίσκεψης για όσους βρίσκονται κοντά του. Η μεγάλη ιδέα που έχει για τον έρωτα δεν τον εμποδίζει να είναι ο ίδιος άπιστος και αναίσθητος στις δικές του ερωτικές σχέσεις.

Αυτή η διανοητικότητα απλώς εξυπηρετεί τις ονειροπολήσεις του και του προσφέρει την ικανοποίηση μόνο από τη διαδικασία της σκέψης, του στοχασμού ή της συζήτησης.

Το βασικό πρόβλημα του εφήβου είναι πώς να συνδέσει την ενορμητική πλευρά της ανθρώπινης φύσης του, με την υπόλοιπη ζωή και πώς να επιλέξει ανάμεσα στην πραγματοποίηση των σεξουαλικών ενορμήσεων και στην απάρνησή τους.

Οι αφηρημένες διανοητικές συζητήσεις και θεωρητικολογίες των εφήβων δεν είναι αυθεντικές προσπάθειες για να επιλυθούν πραγματικά προβλήματα. Η φιλοσοφία της ζωής που οικοδομούν, είναι στην πραγματικότητα απάντηση στις ενορμητικές απαιτήσεις του Προεγώ. Οι αντιλήψεις τους για τη φιλία και την αιώνια πίστη, είναι αντανάκλαση της αναταραχής που επικρατεί στο Εγώ, όταν αντιλαμβάνεται τον εφήμερο χαρακτήρα του πάθους που έχουν οι αντικειμενότροπες σχέσεις του. Οι ενορμητικές διαδικασίες μεταφράζονται σε διανοητικούς όρους. Ο έφηβος προσπαθεί να συλλάβει τις ενορμήσεις του και να τις τιθασεύσει σε ένα διαφορετικό ψυχικό επίπεδο.

Ο κίνδυνος των ενορμήσεων κάνει πολλούς ανθρώπους πιο ευφυείς. Αυτός ο κίνδυνος και η στέρηση παροτρύνουν πολλούς σε διανοητικούς άθλους.

 Όροι και Προϋποθέσεις Αναδημοσίευσης Περιεχομένου

Συγγραφέας άρθρου: Παναγιώτα Δ. Κυπραίου MSc Ψυχολογία Υγείας, MBPsS - Σωματική & Gestalt Ψυχοθεραπεύτρια (ECP) - Επόπτρια Σωματικής Ψυχοθεραπείας - Συντονίστρια Σχολών Γονέων https://www.psychotherapeia.net.gr