Ας δούμε μερικές δραστηριότητες που μπορείτε να κάνετε με το παιδί, για να το βοηθήσετε να κατανοήσει τα συναισθήματα.
- Παίξτε το παιχνίδι «Κάνω γκριμάτσες».
Το παιχνίδι αρχίζει λέγοντας στο παιδί: «Θα κάνω μια γκριμάτσα. Κοίταξε το πρόσωπό μου και μάντεψε τι νιώθω.» Εσείς παίρνετε μια χαρούμενη ή λυπημένη έκφραση. Όταν το παιδί βρει το συναίσθημα που εκφράζετε, πείτε του: «Σωστά! Ξέρεις τι με κάνει να νιώθω έτσι;» Στη συνέχεια, περιγράψτε κάτι απλό που σας κάνει να νιώθετε έτσι. Για παράδειγμα, «Όταν πηγαίνω στο πάρκο, νιώθω χαρά.» ή «Νιώθω στεναχώρια όταν βρέχει και δεν μπορούμε να πάμε στο πάρκο.»
Μετά πείτε του «Τώρα είναι η σειρά σου. Κάνεις εσύ μια γκριμάτσα και εγώ θα μαντέψω τι νιώθεις.» Το παιδί μπορεί να κάνει την ίδια γκριμάτσα με σας. Θα χρειαστεί χρόνος μέχρι το παιδί να γίνει δημιουργικό μ’ αυτό το παιχνίδι. Όταν μαντέψετε το συναίσθημά του, ρωτήστε το: «Τι σε κάνει να νιώθεις έτσι;» Συνεχίστε να αλλάζετε ρόλους, μέχρι το παιδί να βαρεθεί.
- Μοιραστείτε μια ιστορία με διαφορετικό τρόπο.
Διαβάστε στο παιδί ένα βιβλίο που δείχνει χαρακτήρες οι οποίοι νιώθουν διαφορετικά συναισθήματα: θλίψη, χαρά, φόβο, ανησυχία, σύγχυση κλπ. Σταματήστε σε μια σελίδα που δείχνει την έκφραση ενός χαρακτήρα. Ρωτήστε το παιδί: «Τι νομίζεις ότι νιώθει;», «Γιατί νιώθει έτσι;», «Κοίταξε το πρόσωπό του. Τι σε κάνει να λες ότι είναι ................; (π.χ. χαρούμενος, λυπημένος κοκ.)»
Άλλες ερωτήσεις μπορεί να είναι: «Έχεις ποτέ νιώσει ...................; (π.χ. χαρούμενος, λυπημένος κοκ.), «Τι σε κάνει να νιώθεις έτσι;», «Τι θα συμβεί μετά;», «Τι πρέπει να κάνει; (ο χαρακτήρας).
Μην μένετε πολύ χρόνο στην ίδια σελίδα και συνεχίστε τη συζήτηση μόνο για όσο χρόνο δείχνει ενδιαφέρον το παιδί.
- Φτιάξτε ένα βιβλίο συναισθημάτων με το παιδί.
Μπορείτε να φτιάξετε μαζί του ένα χειροποίητο βιβλίο, χρησιμοποιώντας χαρτί και μπογιές ή μαρκαδόρους. Μια ιδέα είναι να φτιάξετε ένα βιβλίο για ένα συναίσθημα όπου το παιδί θα συμπληρώνει τις σελίδες με πράγματα που την κάνουν να νιώθει έτσι. Για παράδειγμα, ένα «βιβλίο χαράς» θα έχει εικόνες που σχεδιάζετε εσείς και το παιδί με πράγματα που την κάνουν να νιώθει χαρά, εικόνες από περιοδικά, φωτογραφίες από φίλους και συγγενείς κοκ.
Ένας άλλος τρόπος είναι να φτιάξετε ένα βιβλίο για διάφορα συναισθήματα, όπου κάθε σελίδα θα είναι αφιερωμένη σε ένα (π.χ. μία σελίδα για τη χαρά, μία για τη λύπη κοκ.) Το παιδί μπορεί να σας πει π.χ. τι την κάνει να νιώθει ένα συναίσθημα και εσείς να το γράψετε στην αντίστοιχη σελίδα. Μπορεί μετά να κόψει μία σχετική εικόνα από ένα περιοδικό και να την κολλήσει στο βιβλίο ή να κάνει μια ζωγραφιά που ταιριάζει με το συναίσθημα.
Αυτή δραστηριότητα είναι αρκετά διασκεδαστική για το παιδί, αν την κάνετε μαζί του. Μόνο του, μπορεί να δυσκολευτεί.
- Παίξτε το παιχνίδι «Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου .... τι βλέπω;».
Χρησιμοποιήστε ένα καθρέφτη χειρός ή τοίχου. Κοιτάξτε στον καθρέφτη και πείτε: «Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου .... τι βλέπω;» Κάντε μια γκριμάτσα και ονομάστε το συναίσθημα λέγοντας: «Βλέπω μια λυπημένη μαμά να με κοιτάζει» Γυρίστε στο παιδί και πείτε του: «Τώρα είναι η σειρά σου. Κοίταξε στον καθρέφτη και πες: Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου .... τι βλέπω;» «Κάνε μια γκριμάτσα.» Βοηθήστε το παιδί να πει την επόμενη φράση, π.χ. «Βλέπω έναν χαρούμενο Γιώργο να με κοιτάζει.»
Το παιδί μπορεί να χρησιμοποιεί συνέχεια το ίδιο συναίσθημα που δείξατε εσείς πριν. Θα χρειαστεί χρόνος μέχρι το παιδί να γίνει δημιουργικό μ’ αυτό το παιχνίδι. Συνεχίστε να παίζετε το παιχνίδι, για όσο χρόνο δείχνει ενδιαφέρον το παιδί.
Τα διαφορετικά συναισθήματα
Σας προτείνω να μην περιοριστείτε μόνο στα συνήθη συναισθήματα π.χ. χαρά, λύπη, θυμό κλπ. Υπάρχει μια μεγάλη γκάμα συναισθημάτων που είναι σκόπιμο να μπορεί να κατανοήσει το παιδί. Παραθέτουμε μερικά απ’ αυτά.
*Ο πίνακας συναισθημάτων είναι από το βιβλίο της Δάφνης Φιλίππου & Πόλας Καραντάνα «Ιστορίες για να ονειρεύεσαι… παιχνίδια για να μεγαλώνεις».
Όροι και Προϋποθέσεις Αναδημοσίευσης Περιεχομένου
Συγγραφέας άρθρου: Παναγιώτα Δ. Κυπραίου Ψυχολόγος Υγείας (MSc) - Σωματική & Gestalt Ψυχοθεραπεύτρια (ECP) - Επόπτρια Σωματικής Ψυχοθεραπείας - Συντονίστρια Σχολών Γονέων https://www.psychotherapeia.net.gr
ΕΥΧΑΡΙΣΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ |
ΔΥΣΑΡΡΕΣΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ |
ΑΓΑΠΗ |
ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗ |
ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ |
ΑΓΧΟΣ |
ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗ |
ΑΓΩΝΙΑ |
ΑΝΕΤΑ |
ΑΔΙΚΙΑ |
ΑΠΟΔΟΧΗ |
ΑΔΥΝΑΜΟΣ/ΑΔΥΝΑΜΗ |
ΑΠΟΛΑΥΣΗ |
ΑΗΔΙΑ |
ΑΣΦΑΛΕΙΑ |
ΑΝΑΣΤΑΤΩΣΗ |
ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ |
ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ |
ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ |
ΑΝΗΣΥΧΙΑ |
ΓΑΛΗΝΗ |
ΑΝΤΙΠΑΘΕΙΑ |
ΕΚΠΛΗΞΗ |
ΑΝΥΠΟΜΟΝΗΣΙΑ |
ΕΚΤΙΜΗΣΗ |
ΑΠΕΛΠΙΣΙΑ |
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ |
ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ |
ΕΛΞΗ |
ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ |
ΕΛΠΙΔΑ |
ΑΠΟΡΡΙΨΗ |
ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ |
ΑΠΟΤΥΧΗΜΕΝΟΣ/ΑΠΟΤΥΧΗΜΕΝΗ |
ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΟΣ |
ΔΕΙΛΙΑ |
ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ |
ΔΥΣΑΡΕΣΚΕΙΑ |
ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ |
ΔΥΣΤΥΧΙΑ |
ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΟΣ/ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗ |
ΔΥΣΦΟΡΙΑ |
ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗ |
ΕΓΚΑΤΑΛΛΕΙΨΗ |
ΕΥΘΥΜΙΑ |
ΕΚΔΙΚΗΤΙΚΟΤΗΤΑ |
ΕΥΤΥΧΙΑ |
ΕΚΝΕΥΡΙΣΜΟΣ |
ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΗ |
ΕΝΟΧΗ |
ΔΙΚΑΙΩΜΕΝΟΣ/ΔΙΚΑΙΩΜΕΝΗ |
ΕΝΟΧΛΗΣΗ |
ΔΥΝΑΤΟΣ/ΔΥΝΑΤΗ |
ΕΧΘΡΟΤΗΤΑ |
ΖΩΝΤΑΝΙΑ |
ΖΗΛΕΙΑ |
ΗΡΕΜΙΑ |
ΘΛΙΨΗ |
ΗΣΥΧΟΣ/ΗΣΥΧΗ |
ΘΥΜΟΣ |
ΘΑΡΡΟΣ |
ΚΑΚΙΑ |
ΘΑΥΜΑΣΜΟΣ |
ΛΥΠΗ |
ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ |
ΜΕΙΟΝΕΚΤΙΚΑ |
ΙΣΟΤΙΜΙΑ |
ΜΙΣΟΣ |
ΚΑΛΟΣΥΝΗ |
ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΑ |
ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ |
ΜΟΝΑΞΙΑ |
ΚΟΥΡΑΓΙΟ |
ΝΤΡΟΠΗ |
ΞΕΓΝΟΙΑΣΙΑ |
ΟΡΓΗ |
ΟΙΚΕΙΟΤΗΤΑ |
ΠΑΝΙΚΟΣ |
ΠΕΡΙΦΑΝΕΙΑ |
ΠΑΡΑΜΕΛΗΣΗ |
ΠΕΡΙΕΡΓΕΙΑ |
ΠΕΙΣΜΑ |
ΠΙΣΤΗ |
ΠΕΡΙΦΡΟΝΗΣΗ |
ΠΛΗΡΟΤΗΤΑ |
ΠΙΚΡΙΑ |
ΣΕΒΑΣΜΟΣ |
ΠΛΗΓΩΜΕΝΟΣ/ΠΛΗΓΩΜΕΝΗ |
ΣΙΓΟΥΡΙΑ |
ΠΟΝΟΣ |
ΣΤΟΡΓΗ |
ΣΤΕΝΑΧΩΡΙΑ |
ΣΥΓΚΙΝΗΣΗ |
ΣΥΓΧΥΣΗ |
ΣΥΜΠΑΘΕΙΑ |
ΤΑΛΑΙΠΩΡΙΑ |
ΣΥΜΠΟΝΙΑ |
ΤΑΡΑΧΗ |
ΣΥΝΤΡΟΦΙΚΟΤΗΤΑ |
ΤΡΑΚ |
ΤΡΥΦΕΡΟΤΗΤΑ |
ΤΡΟΜΟΣ |
ΤΟΛΜΗ |
ΥΠΕΡΕΝΤΑΣΗ |
ΥΠΟΜΟΝΗ |
ΥΠΕΡΟΨΙΑ |
ΦΙΛΙΚΑ |
ΦΘΟΝΟΣ |
ΧΑΡΑ |
ΦΟΒΟΣ |